Türkiye’de Beslenme ve Diyetetik lisansını tamamlamış diyetisyenler, ABD’de RD veya RDN olabilir mi?
Güncelleme tarihi: 18 Eyl 2018
Kısaltmalar ve Anlamları
1- RD (Registered Dietitian): Kayıtlı Diyetisyen
2- RDN (Registered Dietitian Nutritionist): Kayıtlı Diyetisyen ve Beslenme Uzmanı
3- Nutritionist: Beslenme Uzmanı
RD ve RDN arasındaki fark nedir?
İki ünvan arasında bir fark yoktur. RD ünvanı, kriterleri sağlayan kişiler tarafından 1970 yılından beri kullanılmaktadır. 2013 yılında ''nutritionist'' kelimesi, The Academy of Nutrition and Dietetics tarafından, daha geniş bir yelpazede sağlık kavramını çağrıştırdığı için (tıbbi beslenme tedavisinin ötesinde koruyucu sağlığı içerdiğinden) RD ünvanına sahip kişilere RDN ünvanı alternatif bir seçenek olarak sunulmuştur.
ABD’de Nutritionist kime denir?
Önemli bir nokta şu ki, tüm kayıtlı diyetisyenler beslenme uzmanıdır. Ancak tüm beslenme uzmanları kayıtlı diyetisyen değildir. Bazı eyaletlerde bireyler herhangi bir resmi beslenme eğitimi ve diploması olmadan kendilerini beslenme uzmanı olarak adlandırabilirler. Fakat yasal olarak diyetisyen ünvanını kullanamazlar.
RD veya RDN ünvanları nasıl elde edilir?
RD ve RDN ünvanlarının kullanımı ABD’nin 47 eyaletinde yasalaştırılmıştır.
RD veya RDN ünvanını elde etmek için çok sayıda koşul vardır:
1. ACEND (Accrediation Council for Education in Nutrition and Dietetics) tarafından akredite edilmiş lisans programından mezun olmak
2. En az 1200 saatlik ACEND tarafından akredite edilmiş diyetetik stajını tamamlamak
3. Commission on Dietetic Registration tarafından yapılan kapsamlı sınavı başarıyla tamamlamak
4. Elde edilen ünvanı korumak için her beş yılda bir profesyonel eğitim kredisini (75) tamamlamak
Tüm bu gereklilikler yerine getirilirse RD veya RDN ünvanı elde edilir. Bu ünvanı korumak için eğitim kredisi tamamlama zorunluluğu, bizlere mesleki zindeliğin ne kadar önemli olduğunu göstermektedir.
Türkiye’de Beslenme ve Diyetetik lisansını tamamlamış diyetisyenler, ABD’de RD veya RDN olabilir mi?
ABD dışında bir ülkede lisansını tamamlamış kişilerin ACEND tarafından akredite edilmiş bir programdan mezun olması gereklidir. Uluslararası prosedürü kısaca açıklamak gerekirse; ACEND tarafından tanınan FDE (Foreign Dietitian Education) ve IDE (International Dietitian Education) olmak üzere iki farklı program vardır. FDE’ye göre 1200 saatlik diyetetik stajını, eğitim alınan ülkede tamamlamak gerekirken; IDE’de 1200 saatlik stajın en az 900’ü ABD’de tamamlanmalıdır. Bu sebeple akreditasyon için başvuran uluslararası okullar genelde FDE programını tercih etmektedir.
Üzülerek belirtmeliyim ki, Türkiye’deki hiçbir Beslenme ve Diyetetik bölümü ACEND tarafından FDE ve IDE programları kapsamında akredite edilmemiştir. Bu iki programın kapsamı dışında ve ABD'de bulunmayan bir beslenme ve diyetetik programından mezun olan kişiler diplomalarının denkliği için aracı kurumlara başvurmaktadır. Eğer denklik belgesi elde edilirse ABD'de diyetetik eğitimi veren ACEND tarafından akredite edilmiş üniversitelerin programlarına kaydolunmalıdır. Bu eğitimi de tamamladıktan sonra diyetetik stajından kabul alınmalıdır. Diyetetik stajının başarıyla tamamlanması halinde Commission on Dietetic Registration tarafından yapılan sınava girmeye hak kazanılır. Sınavı başarıyla tamamlayanlar RD olur.
Kaynaklar:
1- https://www.nutritioned.org/dietitian-vs-nutritionist.html
3-https://www.eatrightpro.org/acend/accredited-programs/international-programs
4-https://www.cdrnet.org/pdp/professional-development-portfolio-guide