Kardiyovasküler besin takviyeleri gerçekten işe yarıyor mu?
Son zamanlarda besin takviyelerine ilgi giderek artmaktadır. Peki ihtiyacımız olan besin bileşenlerini direkt yiyeceklerden almak yerine besin takviyeleri tüketmek ne kadar doğru? Gelin bu konuda titizlikle yürütülen klinik araştırmalara beraber göz gezdirelim.
Yiyeceklerden direkt olarak alınan belli besin bileşenleri ölüm ve bazı sağlık problemlerinin risklerini düşürebilmektedir. Fakat bu bileşenler besin takviyelerinden alındığı zaman farklı tablolarla karşı karşıya kalabilmekteyiz. 2019 yılındaki bir derlemede (Khan et al., 2019) on altı besin takviyesinin sadece ikisinin (omega 3 ve folik asit) erken ölüm ve kardiyovasküler hastalık riskini düşürmesi sebebiyle tavsiye edildiği bulunmuştur.
Johns Hopkins, Mayo Clinic ve West Virginia Üniversiteleri’ndeki araştırmacılar yaklaşık bir milyon kişi üzerinde yapılan besin takviyeleri ve kardiyovasküler hastalıklar arasındaki ilişkileri araştıran çalışmaları derlediler. Aşağıda belirtilen beslenme takviyelerinin kardiyovasküler hastalıklar üzerinde bir pozitif etkisini bulamadılar:
Vitamin A, C, D, E
Vitamin B komleksi, vitamin B6, vitamin B3
Multivitaminler
Antioksidanlar
Kalsiyum
Demir
Selenyum
Beta-karoten
Çalışmanın diğer bulgularında omega-3 yağ asitleri ve folat besin takviyelerinin kalp krizi ve beyin felci riskini azaltabileceğini buldular. Öte yandan, kalsiyum ile birleştirilmiş vitamin D takviyesinin beyin felci riskini artırarak zararlı olabileceği bulunmuştur. Bu sonuç oldukça çarpıcıdır.
2019 yılında yapılan bir diğer çalışmada ise (Chen et al., 2019) benzer sonuçlara ulaşılmıştır. Tufts Üniversitesi’ndeki araştırmacılar National Health, Nutrition Examination Survey, National death index ve yirmili yaşlarda 27.000’den fazla yetişkinlerin verilerini değerlendirdiler. Kanser ve kalp hastalıkları nedeniyle ölüm ve besin takviyeleri arasındaki ilişkiyi araştırdılar. Sonuç olarak, yalnızca yiyeceklerden alındığı takdirde Vitamin A, Vitamin K, bakır, magnezyum ve çinkonun prematüre ölüm riskini azalttığı bulunmuştur. Sonuç olarak, yetişkinler, ihtiyacı olan besinleri yiyeceklerden direkt olarak karşılamadığı sürece, besin takviyelerinin erken ölüm riskini azaltmada etki olmadığı ortaya konmuştur.
Kaynaklar
Khan, S. U., Khan, M. U., Riaz, H., Valavoor, S., Zhao, D., Vaughan, L., ... & Murad, M. H. (2019). Effects of nutritional supplements and dietary interventions on cardiovascular outcomes: an umbrella review and evidence map. Annals of Internal Medicine, 171(3), 190-198.
Chen, F., Du, M., Blumberg, J. B., Chui, K. K. H., Ruan, M., Rogers, G., ... & Zhang, F. F. (2019). Association among dietary supplement use, nutrient intake, and mortality among US adults: A cohort study. Annals of Internal Medicine, 170(9), 604-613.